Hulpdiensten redden mensen uit treinen en trams

Civiele Bescherming
Brandweer
Evenement
Perscontact: 
Eva Burm

Op 19 oktober 2013 organiseert het Federaal Kenniscentrum voor de Civiele Veiligheid (Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken) de ‘Dag van de ontzetting: spoorverkeer’. Dit congres gaat over de veilige evacuatie van mensen uit treinen. Een 200-tal leden van Brandweer en Civiele Bescherming, maar ook beleidsverantwoordelijken van transport- en constructiebedrijven zullen deelnemen aan dit congres op de site van Bombardier Transportation in Brugge. Tijdens dit congres willen hulpdiensten, transport- en constructiebedrijven tot een gezamenlijke aanpak komen voor interventies op het spoor. Het beoogde resultaat is een standaard operatieprocedure spoorverkeer.

De ‘dag van de ontzetting: spoorverkeer’ wordt mogelijk gemaakt door een nauwe samenwerking van: het Kenniscentrum voor Civiele Veiligheid, Bombardier Transportation Brugge, Stad Brugge, Brandweer Brugge, Brandweer Gent, NMBS, Infrabel, de afdeling Spoorwegpolitie van de Federale Politie en de Federale dienst Noodplanning van West-Vlaanderen.

Standaard operatieprocedure spoorverkeer

Het belangrijkste doel van een nieuwe standaard operatieprocedure spoorverkeer is om ervoor te zorgen dat de hulpdiensten, zo veilig en adequaat mogelijk kunnen tussenkomen bij een incident op het spoor. Bij een spoorongeval kunnen personen gekneld en al dan niet gewond geraken in een trein of tram. De verschillende hulpdiensten worden dan opgeroepen om deze geknelde mensen te bevrijden en indien nodig te verzorgen.
Daarnaast komen de hulpdiensten ook tussen op en nabij het spoor om reizigers te evacueren, bij brand, terreurdreiging, incidenten met gevaarlijke stoffen... Om dit optimaal te kunnen organiseren hebben de hulpdiensten samen met de constructie- en transportbedrijven een matrix ontwikkeld, waarin de verschillende soorten incidenten beschreven staan en per type ingedeeld zijn. Op basis daarvan en aan de hand van een beslissingsboom, die momenteel ontwikkeld wordt, kunnen de noodzakelijke middelen en personeel uitgestuurd worden.   

Een interventie in en rond een trein of tram brengt niet te verwaarlozen risico’s met zich mee, zoals elektrocutie door (afgeknapte) bovenleidingen of het aanzuigeffect bij voorbijrijdend spoorverkeer. Treinen en trams rijden bovendien vaak op plaatsen die moeilijk bereikbaar zijn voor hulpdiensten en er is weinig bewegingsruimte in dit soort voertuigen die bovendien onderdelen kunnen bevatten die brandbaar en/of giftig zijn.

Daarom moeten de hulpdiensten bijkomende veiligheidsmaatregelen nemen voor zichzelf, maar ook voor eventuele slachtoffers. Zo moeten ze bijvoorbeeld vragen om eerst de spanning van de bovenleidingen te halen door deze te laten aarden door de bevoegde instanties, extra opletten bij inzet van hoogtewerkers, bepaalde veiligheidsvoorschriften in acht nemen als ze op of rond de sporen moeten lopen…

De standaard operatieprocedure spoorverkeer moet ervoor zorgen dat de hulpdiensten op de hoogte zijn van deze specifieke gevaren om de interventie in alle veiligheid te laten verlopen. Deze en andere items zullen uitgebreid aan bod komen tijdens de 2e editie van de dag van de ontzetting”, aldus Kurt Vollmacher, Piloot/coördinator van het project ontzettingen voor het Kenniscentrum voor de Civiele Veiligheid. 

Samenwerking met transport- en constructiebedrijven

Een ander belangrijk onderdeel van de standaard operatieprocedure zijn de contactgegevens, de alarmeringsprocedure en de voorafgaande afspraken met de verschillende vervoersorganisaties: Infrabel, NMBS, De Lijn, MIVB-STIB, TEC. Een goede samenwerking, zowel op het terrein als vooraf, met deze bedrijven alsook met de constructeurs van spoorvoertuigen is noodzakelijk om zo goed en zo veilig mogelijk te kunnen tussenkomen bij een spoorongeval.

"De veiligheid van het spoorverkeer is de absolute prioriteit voor zowel Infrabel als voor de spoorwegondernemingen die op ons net actief zijn. Het nulrisico bestaat echter niet en daarom moeten we ons samen met de collega's van de NMBS en alle andere spoorwegondernemingen optimaal voorbereiden op mogelijke ongevallen", zegt Frédéric Petit, woordvoerder van spoorinfrastructuurbeheerder Infrabel.

Stephan Vanherrewege, Project Engineering Manager bij treinconstructeur Bombardier, bevestigt dit: "Voor Bombardier is veiligheid topprioriteit, vandaar onze onmiddellijke bereidheid om mee te werken aan de ontwikkeling van de uniforme trainingskaart voor spoorvoertuigen. Maar uiteraard ligt onze focus op het voorkomen van ongevallen en brand op rijtuigen. Dit doen we door onder andere brandvertragende materialen te selecteren, branddetectiesystemen en soms ook automatische blusinstallaties te installeren op rijtuigen. Door mee te werken aan de federale werkgroep ‘ontzetting spoorverkeer’ kan Bombardier nieuwe leerpunten meenemen bij het ontwerp van nieuwe rijtuigen om zo de veiligheid voor passagiers en reddingswerkers nog te verhogen."

Praktische informatie

Pers wordt uitgenodigd om de workshops bij te wonen in de namiddag, waarbij de brandweer kan kennismaken met de technische trein en spoorwegvoertuig voor interventies aan de bovenleiding van Infrabel en het evacuatiemateriaal van de NMBS. Daarnaast kunnen zij de nieuw ontwikkelde uniforme trainingskaart voertuig toetsen aan de praktijk op een tramvoertuig van het type FLEXITY.

  • Datum en tijdstip: zaterdag 19 oktober om 13u30.
  • Locatie: Bombardier Transportation Belgium NV, Vaartdijkstraat 5, 8200 Brugge
  • Afspraken: wij vragen u zich aan te melden voor een badge aan de centrale ingang. Gelieve te vragen naar Mieke Delarivière, Communicatieverantwoordelijke Bombardier Brugge.

eva.burm@ibz.fgov.be